اثر مصرف خوراکی بخش هوائی گیاه قره قاط سیاه بر یادگیری و حافظه

زمینه و هدف: دیابت قندی با اختلال در روندهای مرتبط با یادگیری، حافظه و شناخت در جامعه انسانی و حیوانات آزمایشگاهی مشخص می گردد. شواهدی مبنی بر اثر ضد دیابتی گیاه قره قاط سیاه و اثربخشی مصرف میوه آن بر یادگیری و حافظه در موشهای سالم وجود دارد؛ لذا این مطالعه با هدف بررسی اثر تجویز خوراکی و درازمدت این گیاه بر یادگیری و حافظه در موشهای صحرایی دیابتی انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه که از نوع تجربی است، موشهای صحرایی ماده(36=n) به طور تصادفی به 4 گروه کنترل، کنترل تحت تیمار با گیاه قره قاط، دیابتی و دیابتی تحت درمان با گیاه قره قاط، تقسیم بندی شدند. دو گروه تحت تیمار نیز از غذای موش حاوی 25/6% گیاه به مدت 4 هفته، بدون محدودیت، استفاده نمودند. برای دیابتی نمودن موشها، از استرپتوزوتوسین(streptozotocin) به فرم تک دوز و داخل صفاقی، به میزان 60 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن حیوان استفاده گردید. بعلاوه، برای بررسی حافظه و یادگیری حیوانات، میزان عملکرد از نظر تأخیر اولیه و تأخیر در حین عبور در آزمون اجتنابی غیرفعال و در صد رفتار تناوب با استفاده از ماز y در پایان کار تعیین گردید. از آزمون های one-way anova و repeated measure anova، برای آنالیز نتایج وزن و گلوکز و از آزمون kruskal-wallis، برای آنالیز داده های تست رفتاری استفاده گردید. یافته ها: در موشهای دیابتی و دیابتی تحت تیمار با قره قاط، در مورد تأخیر اولیه، افزایش معنی دار در مقایسه با گروه کنترل بدست آمد(05/0p<). همچنین، کاهش تأخیر در حین عبور در موشهای دیابتی(05/0p<) و افزایش آن(05/0p<) در موشهای دیابتی تحت تیمار، در پایان کار بخوبی مشاهده گردید. تیمار موشهای گروه کنترل با گیاه، تغییر معنی دار تأخیر در حین عبور را در مقایسه با گروه کنترل بدنبال داشت(05/0p<). درصد تناوب نیز در حیوانات دیابتی، به طور معنی دار کمتر از گروه کنترل بود(05/0p<) و درصد تناوب در گروه دیابتی تحت تیمار با قره قاط، تفاوت معنی دار با گروه دیابتی نشان نداد و تجویز گیاه به گروه کنترل نیز تغییر معنی دار در مقایسه با گروه کنترل ایجاد نکرد. نتیجه گیری: گیاه قره قاط موجب تقویت توانایی نگهداری اطلاعات در حافظه و به یادآوری آنها در حیوانات دیابتی می گردد.